Potrzeba gromadzenia przedmiotów, które w naszej pamięci przywołują wspomnienie konkretnego miejsca jest wspólna dla wszystkich współczesnych podróżników. Pamiątka to smak kultury regionalnej w miniaturze. Pamiątka to nośnik znaczeń o etnicznych i geograficznych konotacjach, element budowania naszej własnej, glokalnej tożsamości.
Regionalne inspiracje w designie podkreślają różnorodność i wyjątkowość lokalnych produktów, stanowią o ich unikatowości w skali globalnej. Choć tradycyjne, ludowe pamiątki nadal mają się dobrze, coraz częściej również młodzi projektanci sięgają po tematykę związaną z segmentem turystycznych souvenirów, tworząc obiekty o zupełnie nowych jakościach wizualnych i sentymentalnych.
Przez wiele lat rolę sztandarowej pamiątki made in Poland pełniło ludowe rękodzieło, sprzedawane w Cepelii. Później, po transformacji ustrojowej, alternatywą stały się importowane w dużych ilościach pluszaki, ceramiczne figurki, a także akcesoria rycerskie. Współcześni projektanci temat regionalnej tożsamości podejmuję nieco inaczej.
Zorganizowane w ostatnim czasie konkursy na gadżety i pamiątki z Polski, przyniosły rozwiązania w postaci nowych, często bardzo świeżych pomysłów na promocję polskiej kultury. Te szczególne przedmioty, projektowane przez młodych ludzi, często studentów, wprowadzają ferment w tradycyjny rynek pamiątkarski.
Pokazane na wystawie projekty - pamiątki oraz przedmioty mogące pełnić rolę tradycyjnych souvenirów - w nowoczesny sposób rozprawiają się z kontekstem lokalności, promują małe i duże ojczyzny bez patosu, dekonstruując narodowy etos. To często meta-pamiątki – autoironiczne, wchodzące w dyskurs z najnowszą historią. Ukazują to, co my, mieszkańcy lokalnych społeczności, chcemy opowiedzieć o nas samych, z czego w naszym dorobku kulturowym jesteśmy szczególnie dumni, jednym słowem - co chcemy uwiecznić na pamiątkę.
Nie zapomnij o mnie! Wystawa pamiątek z Polski
16 lipca - 29 sierpnia 2010
Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu
Wały gen. Sikorskiego 13
projektanci: AZE design, Sebastian Bałut, Helena Czernek, Paweł Dadok, FONTARTE, Klara Jankiewicz, Jan Jaworski, Michał Jońca, Magda Kryńska, Magdalena Łapińska, Joanna Madej, Ola Mirecka, Katarzyna Molicka, Robert Pludra, Matylda Sałajewska,, Grzegorz Sławiński, Joanna Sowula, Michał Sowa
kuratorka: Marta Kołacz
